ทำความรู้จักประเภทของอะไหล่รถยนต์ ว่ามีรูปแบบไหนบ้าง และเป็นอย่างไรบ้าง ใช้งานได้หรือไม่?

ถ้าเราไม่ใช่คนที่มีเงินถุงเงินถัง ที่สามารถเปลี่ยนรถใหม่ได้ก่อนที่จะถึงเวลาเปลี่ยนอะไหล่ หรือเอารถเข้าศูนย์บริการตลอดอายุการใช้งาน ก็ต้องพบกับประสบการณ์ที่ต้องเลือกเปลี่ยนอะไหล่รถยนต์ของเรา แต่อะไหล่ในตลาดที่วางขายอยู่นั้น มีหลายประเภท เวลาช่างจะเปลี่ยนทีก็จะถามเราว่า เอาแบบอะไหล่แท้, อะไหล่เทียบ หรืออะไหล่เทียมดี ถ้าไม่เข้าใจก็อาจจะทำให้เสี่ยงกับการได้อะไหล่ที่มีคุณภาพตามต้องการได้ วันนี้เรามาดูกันดีกว่าว่ามีอะไหล่ในรูปแบบไหนบ้าง



อะไหล่แท้

ชื่อบอกอยู่แล้วว่าเป็นของแท้ ที่ถูกผลิตจากโรงงานเดียวกับชิ้นส่วนที่ถูกประกอบลงบนรถยนต์ที่วางขายจริง อาจจะมีการตีตราหรืออาจจะไม่ได้ตีตราของยี่ห้อรถยนต์ก็ได้ คุณภาพเดียวกันกับที่ติดรถมาเลย ซึ่งราคาขายของอะไหล่ประเภทนี้ก็จะสูงกว่าทั่วไป โดยบางคนจะเรียกว่า “อะไหล่เบิกศูนย์” ถ้าใครพูดคำนี้ขึ้นมาให้รับรู้เลยว่า นี่คืออะไหล่แท้ของยี่ห้อนั้นเลย แต่ก็มีบางคนเรียกเหมือนกันว่าเป็นอะไหล่ OEM ที่ย่อมาจาก Original Equipment Manufacturer ซึ่งปกติแล้วอะไหล่พวกนี้จะตีตราเป็นยี่ห้อของตัวเอง แต่เป็นชิ้นส่วนเดียวกับที่ติดตั้งลงบนรถจริง ดังนั้นมันก็คืออะไหล่แท้ แต่ไม่ได้ตีตรายี่ห้อรถยนต์เท่านั้นเอง อะไหล่ประเภทนี้จะมีอายุการใช้งานที่ยาวนานเทียบเท่ากับที่ติดตั้งลงมาบนรถยนต์ใหม่เลย



อะไหล่เทียบ

อะไหล่ประเภทนี้ จะเป็นชิ้นส่วนที่สามารถใช้งานทดแทนชิ้นส่วนของแท้ที่อยู่บนรถได้ อาจจะมีคุณภาพดีหรือแย่กว่าของแท้ก็ได้ แต่ราคาส่วนใหญ่จะ “ถูก” กว่าอะไหล่แท้เสมอ เป็นทางเลือกให้เจ้าของรถยนต์ใช้งานบนรถของตัวเองได้ โดยที่จ่ายเงินน้อยลงกว่าการเลือกใช้งานของแท้ ส่วนอายุการใช้งาน ก็ขึ้นอยู่กับอะไหล่ชิ้นนั้นว่า ผลิตขึ้นมาด้วยคุณภาพระดับไหน ถ้าเน้นผลิตมาเพื่อเอาราคาถูกเป็นสำคัญ คุณภาพก็จะต่ำ อายุการใช้งานก็จะลดลงตามมาด้วย แต่ถ้าต้องการผลิตมาเพื่อให้คุณภาพใกล้เคียงกับของแท้ ก็จะมีอยู่การใช้งานใกล้เคียงกับอะไหล่ของแท้ได้ด้วยเช่นกัน



อะไหล่ปลอม, อะไหล่เทียม

อะไหล่ประเภทนี้คือของที่ทำมาเลียนแบบอะไหล่แท้ มีการติดตรายี่ห้อของค่ายรถยนต์นั้นเลย แต่ผลิตมาด้วยคุณภาพต่ำกว่าพอสมควร ราคาก็ต่ำกว่ามากด้วยเช่นกัน ซึ่งการเลือกใช้งานอะไหล่ประเภทนี้ต้องเข้าใจว่า อายุการใช้งานของชิ้นส่วนก็จะน้อยลงตามไปด้วย และเนื่องจากอะไหล่ประเภทนี้เน้นต้นทุนต่ำ เลยอาจทำให้ชิ้นส่วนนั้นทำงานได้ไม่ดีมากพอ จนส่งผลให้มีการสูญเสียเพิ่มเติมต่อไปยังชิ้นส่วนอื่นก็ได้



อะไหล่ Aftermarket

จริง ๆ แล้ว อะไหล่ทั้งหมดที่ไม่ได้เป็นอะไหล่แท้ จะถูกรวมมาเป็นรูปแบบ Aftermarket แต่ทั้งนี้จะขอแยกออกมาเป็นอีกประเภทเลย โดยอะไหล่ประเภทนี้จะเน้น “คุณภาพ” ในเชิงการใช้งานที่สูงมากกว่าที่ติดตั้งมาบนรถ เช่น โช้คอัพ, หัวเทียน, หลอดไฟ ที่เมื่อติดลงไปแล้วจะทำให้การใช้งานรถคันนั้น ดี หรือ สะดวกมากกว่าเดิม ส่วนใหญ่แล้วราคาของอะไหล่แบบนี้ จะ “สูง” กว่าอะไหล่แท้ทั่วไป ซึ่งส่วนใหญ่แล้ว เจ้าของรถที่เลือกใช้งานอะไหล่ประเภทนี้ จะรักในการ “แต่งรถ” ให้มีความสวยงามหรือในเชิงสมรรถนะ Performance ของตัวรถให้มากขึ้นนั่นเอง



อะไหล่เชียงกง, อะไหล่มือสอง

อะไหล่ที่ถูกเรียกว่าเชียงกงนั้น หมายถึงอะไหล่มือสองที่ถูกใช้งานไปแล้ว มากหรือน้อยก็ขึ้นอยู่ตามสภาพ ตามราคา ยังเป็นชิ้นส่วนที่ยังสามารถใช้งานได้อยู่ แต่อายุการใช้งานนั้นก็แล้วแต่ว่าของชิ้นนั้นจะอยู่ในสภาพใด โดยอะไหล่ประเภทนี้จะเป้นที่นิยมของผู้ที่มีเงินในการซ่อมรถไม่มากพอที่จะเปลี่ยนเป็นของใหม่ เพราะส่วนใหญ่แล้วราคาจะถูกกว่าอะไหล่เทียบด้วยซ้ำ และที่สำคัญคือใส่ในรถของเราได้แน่นอนเพราะอะไหล่จะเป็นของแท้เกือบทั้งหมด และอีกกลุ่มที่นิยมหาชิ้นส่วนอะไหล่เชียงกงมาใช้งาน ก็คือกลุ่มคนที่เล่นรถเก่า และไม่สามารถหาชิ้นส่วนบางชิ้นได้แล้ว เพราะทางยี่ห้อรถนั้นไม่ผลิตออกมาจำหน่ายต่อไป แหล่งที่มาของอะไหล่เชียงกง ก็อาจจะมาจากรถที่ประสบอุบัติเหตุหรือใช้งานจนไม่สามารถวิ่งต่อได้แล้ว แต่ยังมีอีกหลายชิ้นส่วนที่ยังใช้งานได้อยู่ เจ้าของก็เลยจัดการแยกชิ้นส่วนที่ยังใช้งานได้ออกมาขาย ดีกว่าปล่อยให้ผุพังไปตามกาลเวลา หรือไม่ก็เป็นการยกชิ้นส่วนรถเก่ามาจากต่างประเทศ โดยแหล่งนำเข้าที่มากที่สุดก็จะเป็นการนำเข้าจากญี่ปุ่น เพราะคนญี่ปุ่นนิยมที่จะใช้รถไม่มากกว่าขับไปซ่อมไปนั่นเอง

อะไหล่บิ๊ว

อะไหล่ประเภทนี้จะเป็นการนำเอาชิ้นส่วนเก่านำมาซ่อมให้ใช้งานได้ โดยมีการเปลี่ยนชิ้นส่วนบางอย่าง เช่น คอมเพรสเซอร์แอร์บิ๊ว, ไดร์สตาร์ทบิ๊ว, เกียร์บิ๊ว เป็นต้น อะไหล่พวกนี้ถึงแม้ว่าชิ้นส่วนภายนอกจะเป็นของเก่า แต่ภายในส่วนใหญ่จะถูกเปลี่ยนให้เป็นของใหม่ จนสามารถใช้งานได้ใกล้เคียงกับของใหม่เลย แน่นอนว่าราคาก็จะถูกกว่าของใหม่เบิกห้างพอสมควร แต่ราคาก็จะสูงกว่าของที่เป็นอะไหล่เชียงกง เป็นที่นิยมของคนที่มีกำลังเงินในกระเป๋ามีในระดับปานกลาง ไม่มากพอที่จะซื้อของแท้เบิกห้างได้ แต่ยังอยากได้คุณภาพของอะไหล่ที่ดีอยู่นั่นเอง